14 maja 1948 roku proklamowano niepodległość Państwa Izrael. Moment ten był spełnieniem marzeń pokoleń Żydów, którzy w ten sposób zrealizowali swoje prawo do narodowego samostanowienia. Wśród ojców założycieli i znaczących polityków Państwa Izrael wielu to dawni studenci polskich uczelni – absolwentem Uniwersytetu Warszawskiego był premier Menachem Begin (laureat pokojowej Nagrody Nobla). Na Uniwersytecie Warszawskim studiowali też twórca Państwa Izrael i jego późniejszy premier Dawid Ben Gurion oraz premier Icchak Szamir. Z kolei twórcą izraelskiego systemu wyborczego był inny wybitny izraelski polityk, Jochanan Bader, absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Dziś, po 76 latach od proklamowania niepodległości Izraela, polskie uczelnie podtrzymują bliskie więzi z uczelniami w Izraelu. Liczne wspólne projekty badawcze oraz wymiany kadry akademickiej i studentów przynoszą ogromne korzyści zarówno dla polskiego, jak i izraelskiego środowiska naukowego.

W ostatnich miesiącach na wielu uczelniach w Stanach Zjednoczonych i Europie Zachodniej odbywały się protesty związane z wojną w Gazie. W trakcie tych protestów pojawiały się postulaty bojkotu izraelskich instytucji akademickich, a nawet wyrazy poparcia dla ugrupowań terrorystycznych.

Jak wskazują badania Anti-Defamation League, ponad 70 proc. studentów pochodzenia żydowskiego na uczelniach amerykańskich w okresie po atakach 7 października 2023 roku doświadczyło antysemickich zachowań na swoich kampusach.

Z dużym niepokojem obserwujemy wyrazy gotowości do podobnych działań na polskich uniwersytetach oraz skierowane do Rektorów listy nawołujące do bojkotu izraelskich uczelni.

Wierzymy, że doskonałe stosunki polskiego i izraelskiego środowiska naukowego zostaną podtrzymane, niezależnie od aktualnej sytuacji politycznej w obu państwach. Mamy nadzieję, że polskie uczelnie będą nadal wolne od antysemickich incydentów, z którymi coraz częściej muszą się mierzyć studenci żydowscy w Stanach Zjednoczonych i Europie Zachodniej. W Polsce dobrze pamiętamy, że to w ramach rzekomo “antysyjonistycznej” kampanii w 1968 roku wielu wybitnych polskich uczonych pochodzenia żydowskiego było usuniętych z pracy i zmuszonych do emigracji.

Liczymy na to, że Państwo, Rektorzy polskich uczelni, będziecie stać na straży wartości tolerancji, szacunku i otwartości w tych trudnych czasach, a uczelnie pozostaną miejscem krytycznego myślenia i merytorycznej dyskusji, a nie areną radykalizmu politycznego wymierzonego we współpracę naukową Polski i Izraela.

Zarząd Żydowskiego Stowarzyszenia B’nai B’rith w Rzeczpospolitej Polskiej