Szund. Burzliwe dzieje literackiej szmiry – obejrzyj nagranie ze spotkania

Żydowski Instytut Historyczny

Zachęcamy do obejrzenia nagrania z „Czwartku na Tłomackiem” 13 stycznia 2022 roku. Dr Agnieszka Żółkiewska z Działu Naukowego ŻIH i Adam Stępnowski, badacz z Katedry Judaistyki Uniwersytetu Wrocławskiego, rozmawiali o fenomenie szundu, czyli żydowskiej literatury brukowej, w Europie Środkowo-Wschodniej.

Fragment strony tytułowej powieści “Sabina: powieść o pielęgniarce” autorstwa A. Klingera, wydawanej w odcinkach w czasopiśmie “Hajnt” w Warszawie w 1937 r.
.

Szmira, tandeta, kicz – wszystkie te słowa odnoszą się do szundu, określenia niegdyś bardzo dobrze znanego w diasporze żydowskiej.

Termin ten, użyty po raz pierwszy w 1898 roku przez nowojorskiego dziennikarza, zrobił zawrotną karierę, podobnie jak kojarzona z nim literatura brukowa w języku jidysz. Pomimo wzbudzania krańcowych emocji literatura ta wywarła ogromny wpływ na kulturę jidysz i wciąż pozostaje jej fascynującym fenomenem.

Dr Agnieszka Żółkiewska – pracowniczka naukowa Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma w Warszawie, historyczka literatury, tłumaczka z języka jidysz. Uczestniczyła w projekcie pełnej edycji dokumentów Podziemnego Archiwum Getta Warszawskiego. Opublikowała m.in. Słowa pośród nocy. Poetyckie dokumenty Holokaustu (2012), Icchok Lejbusz Perec, Dusza. Legendy, bajki i opowiadania (2015, współautor Monika Szabłowska-Zaremba)

Adam Stepnowski – doktorant w Katedrze Judaistyki Uniwersytetu Wrocławskiego, badacz jidyszowej literatury brukowej w Europie Wschodniej
.